Czy nasza znajoma, siostra, przyjaciółka, może być jednocześnie naszym wrogiem? Czy może to wpływać na nasz zdrowie?

Badania w zakresie relacji międzyludzkich pokazują, że nie wszystkie miłe czy przyjacielskie relacje mają pozytywny wymiar. Niektóre mogą w rzeczywistości być źródłem wysokiego stresu, niskich osiągnięć, a nawet różnych chorób, nie tylko natury psychicznej.

CZYM JEST FRENEMY?

Frenemy to oksymoron, pochodzący z języka angielskiego. Połączenie słów – „frend” i „enemy”, czyli „przyjaciel” i „wróg”. Odnosi się do osoby, z którą jest się w przyjaznej relacji pomimo fundamentalnej niechęci lub rywalizacji. To osoba, która łączy w sobie dwie skrajne cechy – przyjaciela i wroga.

To termin używany do opisania relacji między dwiema osobami lub nawet grupami, które są jednocześnie dobrymi znajomymi i wrogami.

W kulturze popularnej termin ten jest często używany do opisania relacji między dwojgiem ludzi, którzy mają złożoną i często napiętą relację, ale nadal utrzymują pewien poziom przyjaźni lub sojuszu. Może to wynikać z różnych powodów, takich jak wspólne zainteresowania, historia współpracy, przynależnośc do jednej grupy czy drużyny lub wzajemne zapotrzebowanie na zasoby czy wsparcie.

W niektórych przypadkach termin „frenemy” może być również używany do opisania sytuacji, w której dwie osoby lub grupy publicznie wyrażają przyjaźń lub wzajemne wsparcie, ale prywatnie żywią do siebie jakąś urazę, zazdrość czy wrogość.

Pojęcie to, najczęściej charakteryzuje osoby o niskim poczuciu własnej wartości, które je sobie przez chwilę podnoszą raniąc przyjaciela, koleżankę. Zazwyczaj okazuje to po przez umniejszanie sukcesów, podważając autorytet i wartość znajomego, przedkłada swoją ważność i pozycję w tej relacji ponad drugą, bliską osobę. Zachowania te pomagają jej obniżyć stres czy napięcia, które gromadzą się w niej jako skutek np. niskiej samooceny. Takie „wyżycie się” na bliskim znajomym chwilowo poprawia samopoczucie i w jakimś sensie przynosi ulgę, gdyż wewnętrzne napięcie spada.

GDZIE, MOŻNA ZAUWAŻYĆ FRENEMY?

Zjawisko „frenemy” może występować w wielu i bardzo różnorodnych dziedzinach życia zawodowego czy też prywatnego. Oto kilka przykładów:

🟣 W miejscu pracy, dwie osoby lub grupy mogą łączyć w sobie elementy przyjaźni, takie jak wspólne cele czy zainteresowania, ale jednocześnie rywalizować między sobą o awanse, władzę, miejsce w zespole lub uznanie. W niektórych przypadkach osoby te, mogą także działać przeciwko sobie, np. sabotując swoją pracę lub wmawiając innym, że nie są w stanie wykonać powierzonych im zadań.

🟣 W świecie biznesu, „frenemies” mogą być dwiema firmami, które są jednocześnie partnerami biznesowymi i rywalami. Mogą np. współpracować na pewnych projektach, ale jednocześnie dążyć do zdobycia przewagi nad sobą i zdominowania rynku.

🟣 W środowiskach artystycznych, „frenemies” to osoby lub grupy, które konkurują między sobą o popularność, uznanie publiczne lub nagrody. Mogą oni jednocześnie inspirować się nawzajem i się nawzajem krytykować lub rywalizować o to samo miejsce na scenie.

🟣 W życiu prywatnym, „frenemies” mogą występować w relacjach między przyjaciółmi lub rodzeństwem, którzy rywalizują ze sobą o uwagę rodziców lub partnerów, lub też próbują przyciągnąć uwagę innych ludzi poprzez krytykowanie lub zazdrość.

🟣 W sporcie, drużynach sportowych, sztabach szkoleniowych, frenemy może wystąpić gdy zawodniczki, zawodnicy rywalizują o miejsce w drużynie, a nawet gdy jako zespół tworzą jedną całość i żadna osoba nie powinna stanowić zagrożenia dla drugiej. Bywa często tak, że poza wspólnymi treningami i występami, nie potrafią ze sobą współpracować, rozmawiać, a nawet często czują do siebie większą niechęć.

CZY ZESPOŁACH KOBIECYCH CZĘŚCIEJ WSYTĘPUJE FRENEMY?

Nie! Nie ma dziś dowodów na to, że zespoły kobiece są bardziej narażone na wystąpienie zjawiska „frenemy” niż zespoły męskie lub mieszane. Zjawisko to może występować wśród ludzi niezależnie od płci, wieku czy statusu społecznego.

Jednakże, ze względu na nadal występujące, pewne krzywdzące stereotypowe oczekiwania społeczne i różnice kulturowe, kobiety często bywają bardziej narażone na rywalizację między sobą. Mogą one np. konkurować ze sobą o awans, status społeczny, zasoby lub pozycję w drużynie. W przypadku zespołów kobiecych, te same czynniki, które wpływają na powstawanie rywalizacji między nimi, mogą także wpłynąć na pojawienie się zjawiska „frenemy”.

Jednakże, warto zauważyć, że rywalizacja między kobietami lub występowanie „frenemy” nie jest uniwersalnym zjawiskiem i zależy od wielu czynników, takich jak osobowości, stylu komunikacji czy rodzaju relacji między ludźmi. Występuje w zespołach męskich i mieszanych.

CZY W SPORCIE, FRENEMY WYSTĘPUJE CZĘŚĆIEJ W DRUŻYNACH DAMSKICH CZY MĘSKICH?

Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czy zjawisko „frenemy” występuje częściej w sporcie i drużynach kobiecych, niż w drużynach męskich. Istnieją jednak badania, które sugerują, że kobiety w sporcie mogą być bardziej narażone na pojawienie się tego zjawiska, niż mężczyźni.

Jednym z powodów, dla których „frenemy” może występować częściej w drużynach kobiecych, jest fakt, że kobiety częściej niż mężczyźni porównują się nawzajem, porównują swoje osiągnięcia, tudzież gospodarka hormonalna również może mieć wpływ na pewne zachowania. Ponadto, kobiety są bardziej skłonne do oceniania i krytykowania same siebie, jak i siebie nawzajem.

Należy pamiętać jednak, że rywalizacja między sportowcami i sportowczyniami nie zawsze prowadzi do zjawiska „frenemy”. W wielu sportowych przypadkach, z zaznaczeniem, że zarówno kobiety, jak i mężczyźni są w stanie zachować zdrową rywalizację i nawzajem się motywować, co przyczynia się do zwiększenia poziomu sportowych osiągnięć i budowania głębokich przyjacielskich więzi, także poza areną sportową.

JAK DOSTRZEC FRENEMY?

Może być to trudne do zaobserwowania, ponieważ złożone relacje między ludźmi, które pojawiają się w tym przypadku, mogą być ukryte lub bardzo subtelne. Nie jest to proste.

Oto kilka sygnałów, na które warto zwrócić uwagę, aby rozpoznać, czy w danej relacji między ludźmi występuje negatywne zjawisko „frenemy”:

🟣 Wzajemne porównywanie się z innymi – ludzie, którzy mają złożoną relację typu „frenemy”, często porównują swoje osiągnięcia i podejmują się działań mających na celu prześcignięcie drugiej osoby.

🟣 Zazdrość – jedna ze stron może odczuwać zazdrość wobec sukcesów, relacji z innymi ludźmi lub innych korzyści, które cieszy druga strona.

🟣 Brak szczerości – osoby, które są „frenemy”, mogą udawać, że są w dobrej relacji czy przyjaciółmi, ale jednocześnie zachowywać dystans i nie dzielić się zbyt wiele informacji o sobie.

🟣 Krytyka – „frenemy” często krytykują swoje „przyjaciółki” lub „przyjaciół” za ich wybory, decyzje lub wygląd.

🟣 Częste konflikty – w złożonych relacjach „frenemy” często występują częste konflikty lub problemy, które zawsze kończą się pojednaniem, ale potem pojawiają się ponownie.

Warto jednak pamiętać, że zjawisko „frenemy” jest złożone i każdy przypadek jest inny! To ważne! Nie wszystkie sytuacje, w których występują powyższe sygnały, oznaczają, że relacja między ludźmi jest złożona i, że występuje to zjawisko. Wiele zależy od kontekstu, historii relacji między ludźmi i ich osobowości.

CZY FRENEMY JEST TYLKO NEGATYWNYM ZJAWISKIEM PSYCHOLOGICZNYM?

Tak, „frenemy” jest negatywnym zjawiskiem psychologicznym, które może wpływać na nasze samopoczucie i zdrowie psychiczne. Związek z „frenemi” charakteryzuje się napięciami, rywalizacją, kłótniami, manipulacją i zazdrością, co może prowadzić do utraty zaufania i osłabienia relacji.

Stres związany z tą sytuacją może również wpływać na zaniżanie naszego poczucie własnej wartości, a długotrwałe doświadczanie takich negatywnych relacji może prowadzić do problemów zdrowia psychicznego, takich jak depresja, lęk czy zaburzenia osobowości.

Dlatego tak ważne jest, aby podejść do tego zjawiska w sposób zdrowy i konstruktywny, a także żeby umieć rozpoznać, kiedy dana osoba może stanowić potencjalne zagrożenie dla naszego zdrowia psychicznego i jak sobie z tym poradzić.

Badania, które prowadzi bardzo skrupulatnie skupiają się na dociekaniu negatywnej strony przyjaźni, którą właśnie jest frenemy. Wykazano, że bycie w takiej relacji, może być znacznie bardziej destrukcyjne dla organizmu niż posiadanie prawdziwego wroga. Wsród czynników, mających negatywny wpływ wymieniono między innymi podwyższone ciśnienie, zwiększony poziom stresu czy obniżenie odporności organizmu, udowodniono tym samym, że toksyczne relacje z „takim” przyjacielem mogą sprzyjać chorobom serca.

Badania, które prowadzi psycholog Julianne Holt-Lunstad, bardzo skrupulatnie skupiają się na dociekaniu negatywnej strony przyjaźni, którą właśnie jest frenemy. Wykazano, że bycie w takiej relacji, może być znacznie bardziej destrukcyjne dla organizmu niż posiadanie prawdziwego wroga. Wśród czynników, mających negatywny wpływ wymieniono między innymi podwyższone ciśnienie, zwiększony poziom stresu czy obniżenie odporności organizmu, udowodniono tym samym, że toksyczne relacje z „takim” przyjacielem mogą sprzyjać chorobom serca.

FRENEMY W BADANIACH PSYCHOLOGICZNYCH

Termin „frenemy” został po raz pierwszy użyty w latach 70-tych XX wieku przez dziennikarza Waltera Winchella, który był znany z pisania kolumn plotkarskich i odnoszenia się do takich związków między ludźmi. Jednak termin ten zyskał na popularności dopiero w ostatnich latach i stał się popularnym określeniem złożonych relacji międzyludzkich, w których występują zarówno elementy przyjaźni, jak i rywalizacji czy wrogiej rywalizacji.

Dziś, skrupulatne badania w tym zakresie prowadzi psycholog Julianne Holt-Lunstad z Uniwersytetu Brighama Younga, stypendystka Stowarzyszenia Psychologii Społecznej Eksperymentalnej, Stowarzyszenia Nauk Psychologicznych, specjalizująca się w psychologii oraz neuronauce. W swoim obszarze badawczym koncentruje się głównie na długoterminowych skutkach zdrowotnych powiązań społecznych.

Holt-Lunstad była jako jedna z pierwszych badaczek z USA, opublikowała badania dowodzące połączenie słabego wsparcia społecznego z zachorowalnością. W 2017 roku została wybrana na doradcę naukowego Australijskiej Koalicji na rzecz Walki z Samotnością, a w 2018 roku Holt-Lunstad otrzymała nagrodę BYU Karla G. Maesera Research & Creative Arts Awards

WSPÓŁPRACA

Potrzebujesz profesjonalnego wsparcia w zakresie rozwoju mentalnego, osobistego czy umiejętności liderskich? Myślisz o zmianie, a nie wiesz jak i od czego zacząć? Stoisz w miejscu i boisz się zrobić kolejny? A może po prostu chcesz w końcu zacząć robić to, co od lat pozostaje tylko w sferze Twoich marzeń? Chcesz osiągać niezwykłe cele? Nie czekaj – weź życie w swoje ręce!

Zapraszam do współpracy!

Pracuję w biznesie, sporcie, modelingu, z ludźmi mediów, estrady… i nie tylko. Jestem Certyfikowaną Trenerką Mentalną, Licencjonowaną Międzynarodową Konsultantką i Trenerką Odporności Psychicznej, Trenerką Biznesu w zakresie Kompetencji Liderskich i Społecznych, Specjalistą Psychologii Sportu i Mistrzostwa oraz Life Coach. Mentorką towarzyszącą w głębokiej zmianie osobistej.

Specjalizuję się treningu mentalnym, psychologii mistrzostwa oraz rozwoju umiejętności liderskich. Maksymalizuję potencjał, oswajam wewnętrznych sabotażystów i pomagam osiągać niezwykłe cele, niezwykłym ludziom.

Napisz do mnie!

Ⓜ️ hello@magdalenazapadka.com

🌐 www.magdalenazapadka.com

MENTAL PRO • Magdalena Zapadka • Trener Mentalny • Trening Mentalny • Trener Biznesu People Skills • Performance Power Skills Mentor • Rozwój Osobisty • Odporność Psychiczna • Wewnętrzna Siła • Emocje • Stres • Presja • Psychologia Sportu i Biznesu • FRIS • Przywództwo • Zarządzanie Talentami • Budowanie Zespołu • Sukces • Psychologia Mistrzostwa • Potencjał • Komunikacja • Mindset • MTQ Family Group – MTQ48 MTQ48 PLUS MTQ48 SPORT • Nawyki • Nastawienie • Pewność Siebie • Komunikacja • Asertywność • Rozwój • Szkolenia • Transformacja • CEO • LIDER