Co znajdziesz w artykule?
Jeśli chcesz mieć większy wpływ na swoje życie, podejmować dobre decyzje, iść dalej czy po prostu czuć się dobrze z samą sobą – pielęgnuj samoświadomość! W rozwoju mentalnym, osobistym, czy zawodowym, to właśnie na tym „mięśniu” rozpoczyna się proces wzrostu. Od tego zaczyna się sensowna praca i dalsze osiągnięcia.
W odkrywaniu i wzmacnianiu siebie jest kluczowym obszarem. To droga do bycia lepszą w tym, czym się zajmujesz, tudzież bycie liderką swojego życia będzie prostsza… i świadoma rzecz jasna.
Dopóki nie zrobisz podświadomego świadomym, będzie ono kierowało Twoim życiem, a Ty będziesz nazywał to losem
– Carl Gustaw Jung
Korzyści płynące z posiadania wysokiej samoświadomości jest wiele, ale są też bardzo zróżnicowane, ponieważ zależą od indywidualnych cech każdego człowieka. Zanim bliżej przyjrzymy się temu, czym jest i jak wzmacniać samoświadomość, warto wspomnieć, że rozróżniamy dwa rodzaje świadomości.
DWA STANY NASZEJ ŚWIADOMOŚCI
Wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje świadomości – zewnętrzna i wewnętrzna, zamiennie nazywane także publiczną i prywatną:
Świadomość zewnętrzna (publiczna): świadomość tego, jak możemy wyglądać w oczach innych. Dzięki tej świadomości jesteśmy bardziej skłonni do przestrzegania norm i zasad społecznych oraz zachowywania się i prezentowania postaw w sposób społecznie akceptowalny. Chociaż istnieją korzyści płynące z tego typu świadomości, istnieje również ogromne niebezpieczeństwo popadnięcia w tej samoświadomość – niebezpieczeństwo dla naszej psychiki. Ci, którzy mają szczególnie wysoki poziom tej cechy, mogą spędzać zbyt dużo czasu na zamartwianiu się o to, co myślą o nich inni i nie być sobą próbując się dostosować. Natomiast, kiedy patrzymy na zewnątrz i rozumiemy, jak ludzie nas postrzegają, jesteśmy bardziej skłonni do empatii i wyrozumiałości wobec osób o innych perspektywach. Liderzy, których postrzeganie siebie jest zgodne z postrzeganiem innych, są bardziej skłonni do wzmacniania, włączania i uznawania innych.
Świadomość wewnętrzna (prywatna), czyli samoświadomość, to umiejętność dostrzegania swojego stanu wewnętrznego. Ci, którzy mają dobrze rozwiniętą samoświadomość są introspekcyjni, z ciekawością podchodzą do swoich uczuć i reakcji. Są ciekawi swoich reakcji, zachowań i lubią pracować nad rozwijaniem swojego wewnętrznego ja – właściwie rozumieją samych siebie. Osoby samoświadome są dla siebie bardziej wyrozumiałe, bo znają siebie. Znają swoje motywatory i słabe punkty, wiedzą dlaczego postępują i zachowują się tak, a nie inaczej, potrafią zarządzać swoimi myślami, wyrażać swoje emocje czy nazywać i mówić o uczuciach.
CZYM JEST SAMOŚWIADOMOŚĆ?
Samoświadomość to umiejętność skupienia się na sobie – na swoich myślach, reakcjach, emocjach i uczuciach, to także rozumienie i czucie własnego ciała w sensie reakcji fizjologicznych w danej sytuacji. Reakcja fizjologiczna jest złożoną odpowiedzią naszego organizmu na bodźce różnego pochodzenia. Wspomnę tylko, że rozróżniamy reakcje fizjologiczne enzymatyczne, hormonalne, odpornościowe oraz nerwowe.
W aspekcie psychologicznym, świadomość siebie w byciu „tu i teraz” może prowadzić do rozpoznania wzorców i mechanizmów działania jak i tego, co jest ich przyczyną. Pozwolić to może na uwolnienie się od niechcianych lub zaburzonych zachowań. Zdarza się, że negatywne emocje czy zachowania zaburzone wiążą się z pozostawianiem ich przyczyn w nieświadomości. Jeśli jesteśmy bardziej samoświadomi, potrafimy „dobrze” i w miarę obiektywnie oceniać siebie, swój potencjał czy zasoby. Potrafimy zarządzać emocjami, rozumiemy siebie i swoje reakcje.
Mówiąc prościej te z nas, które mają wysoki poziom samoświadomości, potrafią poprawnie interpretować pojawiające się myśli, uczucia czy to, dlaczego zachowujemy się tak, jak się zachowujemy. To niezwykle ważna umiejętność, ponieważ wiele z nas wpada w napędzane emocjami interpretacje różnorodnych okoliczności czy opinii innych osób. Często poprzez właśnie „oddziaływanie” opinii innych, nasz obraz siebie może być nieprawidłowy, co może wpływać na osiągane wyniki i życie jakie wiedziemy.
DLACZEGO SAMOŚWIADOMOŚĆ JEST WAŻNA?
Badania wskazują, że kiedy patrzymy do wewnątrz, kiedy możemy określić nasze wartości, myśli, uczucia, zachowania, mocne i słabsze strony, jesteśmy w stanie rozpoznać wpływ, jaki wywieramy na siebie i innych. Liczne badania dowodzą także, że ludzie o wysokiej samoświadomości są szczęśliwsi i mają lepsze relacje z innymi. Doświadczają również poczucia kontroli osobistej, wpływu społecznego oraz większej satysfakcji z wykonywanej pracy czy życia osobistego.
Dlaczego to ważne? Osoby o wysokiej samoświadomości potrafią budować silne i zdrowe relacje interpersonalne, co wpływa także bezpośrednio na ich liderowanie w grupach. Osoby te często bywają podziwiane za fakt, że potrafią określać swoje cele i standardy, znają swoje wartości, cechy i umiejętności, które to pozwalają im podejmować trafniejsze decyzje, mieć kontrolę nad swoimi wyborami oraz osiągać mistrzostwo czy sukces do którego dążą. To osoby, które chętnie podejmują inicjatywę, odważnie działają w zakresie swoich kompetencji i specjalizacji oraz nie boją się ponosić ryzyka czy brać odpowiedzialności za siebie i innych. Można je także scharakteryzować jako uczciwe i empatyczne wobec siebie i innych, bardziej wyrozumiałe, akceptujące różnorodność.
Jak wspomniałam, wzmacnianie samoświadomości ma wiele zalet i bardzo polecam zgłębiać tę praktykę.
A jakie jeszcze korzyści płyną z rozwoju samoświadomości? Oto kilka przykładów:
🔹daje moc wpływania na efekty i wyniki naszej pracy
🔹pomaga stawać się lepszymi decydentami
🔹wzmacnia obraz siebie, poprzez co zwiększa poczucie własnej wartości i pewność siebie
🔹wpływa bezpośrednio na rozwój umiejętności mentalnych, liderskich, społecznych czy zawodowych
🔹pozwala zmienić persktywę i spojrzeć na pewne sprawy z różnych stron
🔹zmienia modele myślenia, uwalnia od osobistych przyzwyczajeń czy uprzedzeń
🔹wpływa z pewnością na budowanie dobrych, zdrowych i uczciwych relacji z innymi ludźmi
🔹zwiększa zdolność regulowania emocji, radzenia sobie ze stresem i innymi barierami mentalnymi
🔹wpływa na poczucie szczęścia – nie ma lepszego samopoczucia, niż to, kiedy wiesz kim jesteś i jesteś sobą
Poza aspektem osobistych i mentalnych korzyści, samoświadomość jest fundamentalną umiejętnością wewnętrznego przywództwa. Brak wiedzy w tym zakresie może być istotną przeszkodą w byciu liderką, liderem dla innym. Badania przeprowadzone przez Adama D. Galinsky’ego i jego współpracowników z Kellogg School of Management w Northwestern wykazały, że osoby wspinające się po drabinie kariery, stają się nie tylko bardziej pewne siebie i niezależne decyzyjnie, lecz stają się także bardziej zaabsorbowani sobą, a nie innymi. Oznacza to, że stają się odporniejsi na wpływy z zewnątrz, nie obawiają się niepopularnych opinii i dobrze radzą sobie z podcinającymi skrzydła słowami i zachowaniami innych.
JAK ROZWIJAĆ SAMOŚWIADOMOŚĆ?
Aby poznać swoje mocne i wrażliwsze strony, styl myślenia i działania, aby określić dlaczego reagujemy tak, jak reagujemy, itd. można skorzystać z pomocy specjalisty. Osoby, która jest ekspertem w tym obszarze. Może to być np. trener mentalny, psycholog czy coach. Dobry specjalista dysponuje niezbędną wiedzą, pomoże także dobrać narzędzia do diagnozy i rozwoju, a nawet, może zrobić rzetelne, indywidualnie dopasowane dla Ciebie badanie – wybrany test psychometryczny. Taki wynik może być ciekawą formą wglądu w siebie, odkrycia tego, czego o sobie nie wiesz, przygotowaniem do spersonalizowanego rozwoju i konkretnym drogowskazem do dalszej pracy nad sobą – do bycia jeszcze lepszą wersją siebie.
Inną formą pracy nad swoją samoświadomością, jest praca samodzielna. Odkrywanie siebie poprzez self-coaching i self-assesment.
Co można zrobić samodzielnie, jeśli z różnych względów nie możesz czy nie chcesz pracować ze specjalistą?
Kilka prostych i skutecznych sposobów, do zastosowania od zaraz:
🔵 Refleksyjność – zadawaj sobie właściwe pytania
U podstaw samoświadomości leży zdolność do autorefleksji. Jednak duża grupa osób podchodzi do refleksji w niewłaściwy sposób. Najczęściej problem polega na tym, że zadajemy sobie niewłaściwe pytania. Próbując rozwiązać konflikt wewnętrzny, zadajemy sobie pytanie – Dlaczego? A nie ma sposobu, aby odpowiedzieć sobie na to pytanie, ponieważ nie mamy dostępu do naszej nieświadomości. Zamiast tego wymyślamy odpowiedzi, które mogą być nieprecyzyjne. Niebezpieczeństwo pytania „dlaczego” polega na tym, że wysyła nas ono do „czarnej studni” – negatywnych myśli. Skupiamy się wtedy na naszych słabościach i niepewności.
Zadanie natomiast pytania zaczynającego się od – Jak? Czy? Co? stawia nas w bardziej obiektywnej i otwartej przestrzeni do rozważania wszystkich czynników, które wpływają i mogą w przyszłości wpływać na dany wynik czy performance.
Ten rodzaj introspekcji pozwala spojrzeć na zachowania i przekonania takimi, jakie są. Dzięki samoświadomości możemy zbadać stare wzorce i historie, które nam nie służą, a potem idziemy dalej. Zadawanie właściwych pytań daje nam możliwość dokonywania różnych wyborów, które przynoszą różne rezultaty.
🔵 Pracuj z wyobraźnią – wizualizacja lub manifestacja
Wizualizuj najlepszą wersję siebie – Twoje JA odzwierciedla marzenia, aspiracje, ambicje i mówi o posiadanym obrazie siebie, oczekiwanym poziomie umiejętności, aspektach fizycznych, zdolnościach czy osiągnięciach, które chcemy i będziemy posiadać. Umiejętne programowanie umysłu, to podążanie we właściwym kierunku. 90% sukcesu to odpowiednie nastawienie i głęboka praca na poziomie podświadomości. Kluczowe są tu świadomość siebie, świadomość możliwości i posiadanych umiejętności oraz mentalny obraz siebie.
🔵 Zgłębiaj wiedzę o tym jak funkcjonuje umysł, aby lepiej radzić sobie z emocjami
Ciało migdałowate, zwane także prymitywnym mózgiem, było pierwszą częścią mózgu, która rozwinęła się u ludzi. Pełnił rolę swoistego radaru sygnalizującego konieczność ucieczki lub walki. Ta część mózgu jest znakomicie wykwalifikowana w przewidywaniu niebezpieczeństwa i reakcji, zanim jeszcze zdążymy nazwać negatywną emocję. Nasze serce przyspiesza, żołądek się kurczy, a mięśnie karku napinają. Reakcja ciała to pułapka sygnalizująca korze przedczołowej, aby zarejestrowała lub nazwała negatywną emocję. Jeśli wprowadzisz świadomość do swojego stanu fizycznego, możesz rozpoznać emocję w trakcie jej pojawiania się.
Nazywanie swoich uczuć ma kluczowe znaczenie także w podejmowaniu decyzji. Kiedy pozwolimy, by uczucia nas przytłoczyły, możemy podejmować złe decyzje, z niezamierzonymi konsekwencjami. Nazywanie swoich emocji pozwala nam przyjąć perspektywę „trzeciej osoby”, aby stanąć z boku i bardziej obiektywnie ocenić to, co się dzieje.
🔵 Prowadź codziennik – dziennik z refleksyjnymi notatkami i osobistymi przemyśleniami
Jest to świetny sposób na zwracanie uwagi na to, co dzieje się w Twoim świecie wewnętrznym i zewnętrznym. Pomaga to również rozpoznać wzorce, które Ci służą, albo nie służą. Możesz skorzystać z kilku pytań, jako podpowiedź:
🔹Co dobrego lub fajnego dziś zrobiłam?
🔹Z jakimi wyzwaniami się spotkałam i jak sobie poradziłam?
🔹Jakie emocje mi dziś towarzyszyły – w jakich sytuacjach?
🔹Jak reagowałam? Czy było to dla mnie ok, czy nie? Czy z perspektywy czasu zareagowałabym inaczej?
🔹Których mocnych stron użyłam, aby pokazać się z dobrej strony czy wykonać najlepiej zadanie?
🔹Co następnym razem zrobię inaczej, lepiej, aby przybliżyć się do celu, który chcę osiągnąć?
🔵 Ćwicz i praktykuj uważność
Uważność jest szalenie ważną praktyką. Pomaga być świadomym tego, co dzieje się w naszym umyśle, ciele i otaczającym środowisku. To nasze bycie w czasie obecnym, w danej chwili – tu i teraz. Jest to jedna z niewielu praktyk, które możesz wprowadzić do swojego codziennego życia, zawsze i wszędzie. Praktyka uważności jest wspaniałym narzędziem mentalnym do rozwijania większej samokontroli.
Proste ćwiczenia uważności dla początkujących:
🔹ćwicz głębokie oddychanie
🔹medytuj i uważnie obserwuj swoje ciało, zmiany zachodzące na poziomie emocjonalnym, swoje reakcje i zachowania
🔹organizuj swoją przestrzeń tak, aby Ci służyła, a nie rozpraszała czy powodowała rozdrażnienie
🔹rysuj, maluj, słuchaj muzyki… i obserwuj przy tym swój stan, swoje reakcje itp.
Droga do prawdziwej i „obiektywnej” samoświadomości to często długa i kręta podróż, dlatego wciąż tak mało osób się nad tym skupia. Warto jednak ją odbywać od czasu do czasu. Najbardziej świadomi siebie, dobrze „czują” siebie, dlatego osiągają częściej od innych sukcesy i osobiste mistrzostwa.
Idąc do przodu ze swoją samoświadomością, obserwuj i zadawaj sobie regularnie refleksyjne i wzmacniające pytania… i nie zniechęcaj się, tylko pielęgnuj i rozwijaj tę ciekawość.
Odkrywaj ciekawość siebie, bo tak jak mawiała Wisława Szymborska – „Tyle o sobie wiemy, na ile nas sprawdzono”. I choć były te słowa mottem rozważań o człowieku i stały się definicją człowieczeństwa, to uzmysławiają nam przede wszystkim, że mało siebie znamy. Najczęściej to właśnie w obliczu wyzwań i nie zawsze sprzyjających doświadczeń, możemy siebie tak naprawdę sprawdzić i pozyskać więcej informacji na swój temat… a można inaczej!
Kolejnym powodem dlaczego zbyt mało czasu poświęcamy na pogłębianie samoświadomości może być to, że boimy się odkrycia czegoś, być może skrywa nasza podświadomość. Z czego to wynika? Najczęściej z tego, że jest w nas obawa, iż odkryjemy w sobie coś złego, coś niedziałającego czy wręcz wstydliwego. Z góry zakładamy, że to pokaże jakąś negatywną prawdę o nas, więc przyjmujemy postawę – „wolę nie wiedzieć, nie pamiętać, nie dotykać!”
Jeśli, mamy iść dalej, jeśli chcemy osiągnąć to, o czym marzymy, to warto być świadomym swojej samoświadomości i ją rozwijać 🙂
Masz pytania? Chcesz wzmocnić swoje umiejętności mentalne lub liderskie? Odezwij się do mnie!
WSPÓŁPRACA
Potrzebujesz profesjonalnego wsparcia? Myślisz o zmianie w życiu zawodowym lub osobistym? Stoisz w miejscu i boisz się zrobić kolejny? A może po prostu myślisz o rozwoju osobistym, bo chcesz zacząć robić to, co od lat pozostaje tylko w sferze Twoich marzeń?
Znam się na tym jak mało kto! Pracuję w biznesie i profesjonalnym sporcie. Jestem Certyfikowaną Trenerką Mentalną, Licencjonowaną Międzynarodową Konsultantką i Trenerką Odporności Psychicznej, Trenerką Biznesu w zakresie Kompetencji Liderskich i Społecznych oraz Life Coach. Mentorką towarzyszącą w głębokiej zmianie osobistej.
Specjalizuję się treningu mentalnym, psychologii mistrzostwa oraz rozwoju umiejętności liderskich. Maksymalizuję potencjał, oswajam wewnętrznych sabotażystów i pomagam osiągać niezwykłe cele, niezwykłym ludziom. Szczególnie cenię sobie pracę z ambitnymi kobietami, które chcą od życia więcej!
Napisz do mnie!
Ⓜ️ hello@magdalenazapadka.com
🌐 www.magdalenazapadka.com
MENTAL PRO • Magdalena Zapadka • Trener Mentalny • Trening Mentalny • Trener Biznesu People Skills • Performance Power Skills Mentor • Rozwój Osobisty • Odporność Psychiczna • Wewnętrzna Siła • Emocje • Stres • Presja • Psychologia Sportu i Biznesu • FRIS • Przywództwo • Zarządzanie Talentami • Budowanie Zespołu • Sukces • Psychologia Mistrzostwa • Potencjał • Komunikacja • Mindset • MTQ Family Group – MTQ48 MTQ48 PLUS MTQ48 SPORT • Nawyki • Nastawienie • Pewność Siebie • Komunikacja • Asertywność • Rozwój • Szkolenia • Transformacja • CEO • Lider