Co znajdziesz w artykule?
Zastanawiasz sie czasem dlaczego pomimo tych samych umiejętności, wiedzy czy doświadczenia niektórzy ludzie lepiej radzą sobie ze stresem, presją i przeciwnościami jakie spotykają na życiowej drodze? Co takiego powoduje, że potrafią podnosić się po niepowodzeniach i potężnych porażkach?
Siła wewnętrzna to najsilniejsza ochrona, jaką masz!
Nie bój się wziąć odpowiedzialności za swoje szczęście.
– Dalajlama
Rezyliencja, to jeden z moich ulubiony tematów szkoleń czy treningów indywidualnych, które prowadzę. Od lat, z pasją zgłębiam ten obszar, poszukuję najświeższej wiedzy, aktualnych i ciekawych badań. Obserwacja zmiany i wzrostu moich podopiecznych w tym obszarze, sprawia mi sporo przyjemności i jest ogromną motywacją do dalszej pracy.
CO TO JEST REZYLIENCJA?
Rezyliencja to zdolność do radzenia sobie w trudnych sytuacjach. To umiejętność przystosowywania do zmieniających się warunków oraz zdolność szybkiego powrotu do stanu równowagi, po trudnych doświadczeniach. Rezyliencja jest ważna zarówno w życiu osobistym, jak i zawodowym, ponieważ pozwala na przetrwanie i osiągnięcie celu pomimo trudności.
W książce Siła Rezyliencji, Glenn R. Schiraldi pisze, że rezyliencja to wewnętrzne przymioty umysłu i charakteru umożliwiające człowiekowi odpowiednie reagowanie na przeciwności, w tym zdolności do zapobiegania zaburzeniom powiązanym ze stresem, takim jak depresja czy lęk, lub ich nawrotowi. To zdolności do szybkiego i pełnego dochodzenia do siebie po doświadczaniu stresu i zależnych od niego zaburzeń. To także poprawa sprawności umysłowej i funkcjonowania w różnych obszarach życia.
CZY REZYLIENCJA JEST WRODZONA?
Badacze wskazują, że rezyliencja ma podłoże genetyczne i jest cechą wrodzoną. Jest to także umiejętność, którą można nabyć, rozwijać i wzmocnić w trakcie całego życia. Badania pokazują, że ludzie, którzy byli narażeni na trudne doświadczenia w dzieciństwie, mogą rozwijać wyższą rezyliencję w odpowiedzi na te doświadczenia.
Ponadto, istnieją różne czynniki, które wpływają na rozwijanie się rezyliencji, takie jak dobre relacje interpersonalne, wsparcie społeczne, pozytywne myślenie, zdrowy styl życia, umiejętne radzenie sobie ze stresem, itp. Te czynniki natomiast, przemawiają za tym, że w większości przypadków rezyliencja, może być bardziej wynikiem doświadczeń i działań, które podejmujemy, niż wrodzoną cechą.
Mimo, że istnieją pewne czynniki genetyczne wpływające na rezyliencję i można ją uznać za cechę wrodzoną, to jest to przede wszystkim umiejętność, którą można rozwijać i wzmacniać przez całe życie, na dowolnym jego etapie. Każdy człowiek może ją wzmacniać i świadomie rozwijać!
Wg istniejących definicji i licznych badań – rezyliencja jest „standardowym wyposażeniem” naszego wewnętrznego systemu – oznacza to, że pewne przymioty umysłu i charakteru posiadamy już w życiu płodowym.
Czy w takim razie, każdy człowiek posiada rezyliencję? Tak, w mniejszym lub większym stopniu, ten rodzaj odporności posiada każdy! Prawda też jest taka, że osoby, które całkowicie byłyby pozbawione rezyliencji nie byłyby w stanie przetrwać w naszym świecie. Każdy jest zdolny do rozwijania w sobie tej cechy i umiejętności. Każdy, kto zechce oczywiście. Poza życiowymi doświadczeniami i lekcjami, które nas wzmacniają i budują, rezyliencję możemy rozwijać wykonując odpowiednio dobrane ćwiczenia i techniki. Świadomy i profesjonalny rozwój mentalny ma ogromny wpływ na poprawę stanu naszego zdrowia, również ogólnego, na coraz lepsze funkcjonowanie w życiu zawodowym i osobistym. Wpływa absolutnie na każdą sferę życia – nie tylko przeciwdziała problemom natury psychicznej.
CZY REZYLIENCJA MOŻE BYĆ ZBYT WYSOKA?
Czy można być „zbyt” silnym psychicznie?
Tak, istnieje coś takiego jak zbyt wysoka rezyliencja. Chociaż rezyliencja jest ogólnie korzystna i pożądana, to zbyt wysoka może prowadzić do niezdrowego tłumienia emocji, ignorowania potrzeb i problemów, co może prowadzić do chronicznego stresu i przemęczenia. Czasem warto mimo wszystko odpuścić i nie być „siłaczką”.
Osoby z nadmiernie wysoką rezyliencją często ignorują swoje potrzeby i problemy, ponieważ uważają, że muszą być silne i mentalnie twarde wobec wszystkich trudności. Działaj apomimo wszystko, co może prowadzić do wypalenia, zwiększającej się prezji i frustracji, a takze wypalenia.
Ważne jest, aby zachować równowagę między silnymi zdolnościami rezyliencji, a zdrowym radzeniem sobie z emocjami i potrzebami. Warto pamiętać, że radzenie sobie z trudnościami nie oznacza ignorowania emocji, ale raczej rozwijanie zdolności do radzenia sobie z nimi w zdrowy sposób.
CZY POZIOM REZYLIENCJI MOŻE SPADAĆ?
Tak, jak każdą niezaopiekowaną umiejętność, można ją również stracić. Szczególnie w przypadku, kiedy przechodzimy przez wiele trudnych doświadczeń jak sile sytuacje losowe, traumy, przewlekły stres lub ciężkie choroby. Każda taka sytuacja, może powodować zmianę w obsze naszej psychiki.
Z biegiem czasu, wraz z naturalnym procesem starzenia się, także może dojść do pewnego spadku rezyliencji, ale to zależy od wielu czynników, takich jak styl życia, aktywność umysłowa i fizyczna, poziom stresu i wsparcia społecznego.
Bądźmy świadomi tego, że warto pracować nad swoją rezyliencją. Regularne podejmowanie wyzwań, ćwiczenie radzenia sobie ze stresem, korzystanie z wsparcia społecznego i utrzymywanie zdrowego stylu życia może pomóc w utrzymaniu wysokiego poziomu odporności psychicznej i dobrego życia.
JAK WZMACNIAĆ REZYLIENCJĘ?
To temat bardzo indywidualny, bo mamy różne doswiadczenia, zasoby, przeżycia. Ogólne sposobów budowania rezyliencji, to:
🔹 Rozwijaj swoje nastawienie – szukaj rozwiazań i pozytywnych aspektów swojego życia, zamiast gloryfikować trudności. Staraj się patrzeć na swoje problemy jako na wyzwania, które mogą pomóc Ci rozwinąć się jako w życiu zawodowym i osobistym.
🔹 Znajdowanie wsparcia – szukaj ludzi, którzy mogą Ci pomóc w trudnych sytuacjach – rodzina, przyjaciele lub specjaliści w danym zakresie. Nie wahaj się prosić o pomoc i dzielić się swoimi wyzwaniami, problemami i troskami.
🔹 Radzenie sobie ze stresem – ucz się technik radzenia sobie ze stresem oraz technik relaksacyjnych, takich jak medytacja, joga, hobby lub trening fizyczny. Pozwoli Ci to na utrzymanie spokoju, zapewni odpoczynek głowie i pomoże w koncentracji w rozwiązywaniu trudnych sytuacji.
🔹 Praca nad rozwojem sfery mentalnej – rozwijaj swoją wiarę w siebie, przekonania i wartości, aby zwiększać wewnętrzną siłę i pewność siebie. Znajdź czas na rozwój i głębsze poznawanie siebie. Poszukaj kogoś, kto pomoże Ci zmienić perspektywę i zbudować umiejętności, dzięki, którym nie tylko poradzisz sobie z wyzwaniami, lecz również nauczysz się samodzielnie radzić sobie z nimi w przyszłości.
🔹 Ucz się na błędach – patrz na swoje niepowodzenia jako na możliwość nauki i dodatkowych informacji o sobie. Analizuj i wyciągaj konstruktywne wniski ze swoich porażek – spójrz na nie jak na najcenniejsze lekcje, które otrzymałaś od życia.
🔹 Utrzymywanie zdrowego stylu życia – dbaj o swoje zdrowie fizyczne, poprzez regularną aktywność fizyczną, zdrową dietę, jakość snu czy nawodnienie. W ten sposób będziesz miała więcej energii i siły do radzenia sobie z trudnościami.
Budowanie rezyliencji to proces, który wymaga czasu i wysiłku. Jednakże, praktykowanie tych działań na co dzień może pomóc Ci zwiększyć swoją odporność i elastyczność psychiczną na trudne sytuacje i wyzwania, z którymi jeszcze nie raz spotkasz się w życiu.
JAK DŁUGO TRWA BUDOWANIE REZYLIENCJI?
Budowanie i utrzymywanie oczekiwanego poziomu rezyliencji jest procesem długotrwałym. Czas ten zależy od wielu czynników, takich jak indywidualne potrzeby i predyspozycje, intensywność szkolenia, warunki otoczeniaw w którym funkcjonujesz, stopień zaangażowania i motywacji, a także od rodzaju i stopnia trudności, z jakimi się zmagasz.
Niektórzy mogą osiągnąć pozytywne wyniki już po kilku tygodniach lub miesiącach treningu, podczas gdy inni mogą potrzebować znacznie dłuższego czasu, aby osiągnąć poziom, który pozwoli im skutecznie radzić sobie z trudnościami i wyzwaniami. Każdy z nas jest inny!
Należy pamiętać, że budowanie rezyliencji to proces ciągły, który wymaga czasu, cierpliwości i systematyczności. Zwiększenie jej poziomu wymaga zmiany sposobu myślenia i zachowania, co nie jest łatwe i wymaga stałego wysiłku. Jednak, gdy osoba zaczyna dostrzegać pozytywne efekty swojej pracy, zazwyczaj motywacja do dalszego działania wzrasta, a budowanie staje się bardziej satysfakcjonujące.
Na całym świecie nie ma linijki, miernika ani skali z podziałką, która byłaby wystarczająco długa, aby obliczyć WYTRZYMAŁOŚĆ i związane z nią umiejętności.
– Paul J. Meyer
PO CZYM POZNAĆ, ŻE MAMY „WYSTARCZAJĄCY” POZIOM REZYLIENCJI?
Jak poznać, że mamy wystarczający poziom rezyliencji?
Poziom rezyliencji jest trudny do zmierzenia w sposób bezpośredni, ponieważ jest to cecha psychologiczna, która obejmuje szereg złożonych umiejętności i zachowań. Niemniej jednak, istnieją pewne wskaźniki, które mogą sugerować, że osoba ma wystarczający poziom rezyliencji. Taki, jakiego potrzebuje.
Oto kilka z tych wskaźników:
🔹 Zdolność do radzenia sobie z trudnościami – osoby o wysokim poziomie rezyliencji są w stanie skutecznie radzić sobie z trudnościami i wyzwaniami życiowymi, takimi jak przegrana, porażka, utrata pracy, problemy zdrowotne lub kryzysy rodzinne.
🔹 Optymizm – osoby o wysokim poziomie rezyliencji zazwyczaj zachowują pozytywne nastawienie, nawet w trudnych, „podbramkowych” sytuacjach, są w stanie dostrzegać możliwości i szukać rozwiązań problemów.
🔹 Samodzielność – osoby o wysokim poziomie rezyliencji są zazwyczaj samodzielne i niezależne, ale jednocześnie potrafią szukać pomocy i wsparcia, gdy tego potrzebują.
🔹 Elastyczność – osoby o wysokim poziomie rezyliencji są elastyczne i otwarte na zmiany, są w stanie szybko przystosować się do nowych sytuacji i podejmować działania w celu ich rozwiązania.
🔹 Umiejętność radzenia sobie ze stresem – osoby o wysokim poziomie rezyliencji potrafią radzić sobie ze stresem w zdrowy sposób, poprzez podejmowanie działań takich jak medytacja, ćwiczenia fizyczne czy relaksacja.
Warto jednak pamiętać, że poziom rezyliencji może różnić się w zależności od sytuacji i okoliczności życiowych. Nie oznacza również tego, że potrafią radzić sobie absolutnie ze wszystkim i wszędzie. Często osoby o wysokim poziomie rezyliencji potrafią radzić sobie z jednymi trudnościami, ale mogą mieć trudności w radzeniu sobie z innymi. Dlatego ciągłe doskonalenie swoich umiejętności mentalnych jest ważne dla utrzymania i zwiększenia poziomu jakiego od siebie oczekujemy.
KIEDY WARTO POMYŚLEĆ O PRACY ZE SPECJALISTĄ?
Kiedy warto pomyśleć o pracy z trenerem mentalnym czy specjalistą psychologii w zakresie rezyliencji?
W przypadku, gdy odczuwamy trudności w radzeniu sobie z trudnościami życiowymi, zmianami czy stresem, a nasze codzienne funkcjonowanie zaczyna na tym cierpieć. Oto kilka sytuacji, w których warto pomyśleć o pracy z drugą osobą:
🟣 Przeciągający się stres – jeśli odczuwamy ciągły, przeciągający się stres związany z pracą, relacjami czy sytuacją życiową, praca ze specjalistą może pomóc nam zidentyfikować skuteczne strategie radzenia sobie ze stresem, strachem czy lękiem.
🟣 Kryzys emocjonalny – w sytuacji, gdy doświadczamy traumy, utraty bliskiej osoby, pracy czy innej sytuacji kryzysowej, praca ze specjalistą od rezyliencji może pomóc nam w procesie przetwarzania i adaptacji do zmieniającej się sytuacji.
🟣 Niskie poczucie własnej wartości – jeśli mamy trudności z akceptacją siebie, niskie poczucie własnej wartości czy problemy z motywacją do zmiany, taka współpraca może pomóc nam w budowaniu wewnętrznej siły i pewności siebie.
🟣 Zmiany życiowe – w momencie, gdy zmiany życiowe, takie jak zmiana pracy, przeprowadzka czy inna duża zmiana, wpływają negatywnie na nasze codzienne funkcjonowanie, specjalista od rezyliencji może pomóc nam w radzeniu sobie z tymi zmianami.
🟣 Gdy wykonujemy zawód, który już sam w sobie zawiera czynniki narażające na trudne momenty, presję czy wysokie oczekiwania. Sport, biznes, modeling, artyści, muzycy, służby mundurowe czy medycyna – to tylko niektóre barnże w którym odpowiednia elastyność psychiczna jest pożądaną, a nawet wymaganą umiejętnością.
Praca z profesjonalnym trenerem mentalnym, może pomóc w zrozumieniu jakie umiejętności rezyliencyjne posiadamy i jak możemy je rozwijać. Specjalista pomoże dobrać narzędzia, techniki i ćwiczenia oraz podpowie jak skuteczniej radzić sobie z trudnościami, presją czy nieoczekiwanymi zmianami w wybranej sferze życia.
CZY ZAWSZE JEST POTRZEBNY SPECJALISTA PRZY BUDOWANIU REZYLIENCJI?
Nie, nie zawsze jest potrzebny specjalista do budowania rezyliencji. Istnieje wiele samodzielnych działań, które możemy podjąć, aby ją zwiększyć i radzić sobie lepiej w trudnych sytuacjach. Oto kilka przykładów:
🔹 Ćwiczenia oddechowe i medytacja – praktykowanie ćwiczeń oddechowych i medytacji może pomóc w redukcji stresu i zwiększeniu odporności psychicznej.
🔹 Zdrowy styl życia – regularna aktywność fizyczna, zdrowa dieta i odpowiedni sen są kluczowe dla utrzymania „balansu” mentalnego.
🔹 Znajdowanie sensu i celu w życiu – określenie swoich wartości i celów życiowych, może pomóc w budowaniu motywacji i odporności na trudne sytuacje.
🔹 Akceptacja trudności – akceptacja tego, na co nie mamy wpływu, może pomóc w redukcji stresu i ustaleniu planu działania.
🔹 Budowanie wartościowych i pozytywnych relacji – dobrze funkcjonujące relacje społeczne są kluczowe dla dobrego zdrowia psychicznego i mogą pomóc w radzeniu sobie z trudnymi sytuacjami.
Jednakże w sytuacjach, gdy odczuwamy poważne trudności w radzeniu sobie z sytuacjami życiowymi, zmianami lub stresem, kiedy doświadczamy poważnej traumy i blokady psychicznej, praca ze specjalistą może być pomocna w identyfikacji bardziej indywidualnych i skutecznych strategii radzenia sobie oraz wsparciu w procesie zmiany. Warto po taką pomoc sięgać jak najszybciej!
Moja słabość… Jaka jest moja słabość? Powinienem o tym pomyśleć. Prawdopodobnie miałbym ten sam problem z odpowiedzią, gdybyś zapytał mnie, jaka jest moja siła. A może są takie same.
– Al Pacino
WARTO ZAPAMIĘTAĆ, ŻE:
Najważniejsze rzeczy, jakie powinniśmy wiedzieć o rezyliencji, to:
🟣 Rezyliencja to umiejętność radzenia sobie z trudnościami i niepowodzeniami w życiu.
🟣 Rezyliencja pomaga nam przetrwać trudne czasy, zwiększa naszą odporność na stres i pozwala nam rozwijać się i osiągać cele.
🟣 Rezyliencję można rozwijać poprzez różne metody, takie jak trening mentalny, uczęszczając na terapie, medytację, aktywność fizyczną, rozwijanie umiejętności społecznych i innych czy funkcjonowanie w różnych grupach społecznych i zawodowych.
🟣 Wysoki poziom rezyliencji jest korzystny dla zdrowia psychicznego i fizycznego, ponieważ pomaga nam radzić sobie ze stresem, wpływa na poziom hormonów i odporność organizmu.
🟣 Rezyliencja jest szczególnie ważna w takich dziedzinach życia jak biznes, sport, modeling, polityka i wiele, wiele innych.
🟣 Rezyliencja jest cechą i umiejętnością, którą można rozwijać przez całe życie, a osoby z wysokim poziomem rezyliencji często wykorzystują swoje doświadczenia i trudności jako siłę napędową do osiągania celów i rozwijania się.
Literatura:
Rozmowy o miłości na skraju przepaści, Boris Cyrulnik, Czarna Owca, 2011
Rezyliencja, Anne Deveson, wyd. Allen & Unwin, 2003
Rezyliencja, siła ukryta w ludziach, Joan Borysenko, joanborysenko.com/blog/
Co możesz zmienić, a czego nie możesz, Seligman Martin E. P., Media Rodzina, 2000
Resiliency: What We Have Learned, Bonnie Benard, WestEd, 2004
Rezyliencja, jak ukształtować fundamenty spokoju, siły i szczęścia, Rick Hanson, Forrest Hanson, GWP, Sopot 2020
Odporność Psychiczna, strategie i narzędzia rozwoju, Doug Strycharczyk, Peter Clough, GWP, Sopot 2018
Siła rezyliencji, Jak poradzić sobie ze stresem, traumą i przeciwnościami losu?, Glenn R. Schiraldi, GWP, Sopot 2019
WSPÓŁPRACA
Potrzebujesz profesjonalnego wsparcia w zakresie rozwoju mentalnego, osobistego czy umiejętności liderskich? Myślisz o zmianie, a nie wiesz jak i od czego zacząć? Stoisz w miejscu i boisz się zrobić kolejny? A może po prostu chcesz w końcu zacząć robić to, co od lat pozostaje tylko w sferze Twoich marzeń? Chcesz osiągać niezwykłe cele? Nie czekaj – weź życie w swoje ręce!
Zapraszam do współpracy!
Pracuję w biznesie, sporcie, modelingu, z ludźmi mediów, estrady… i nie tylko. Jestem Certyfikowaną Trenerką Mentalną, Licencjonowaną Międzynarodową Konsultantką i Trenerką Odporności Psychicznej, Trenerką Biznesu w zakresie Kompetencji Liderskich i Społecznych, Specjalistą Psychologii Sportu i Mistrzostwa oraz Life Coach. Mentorką towarzyszącą w głębokiej zmianie osobistej.
Specjalizuję się treningu mentalnym, psychologii mistrzostwa oraz rozwoju umiejętności liderskich. Maksymalizuję potencjał, oswajam wewnętrznych sabotażystów i pomagam osiągać niezwykłe cele, niezwykłym ludziom.
Napisz do mnie!
Ⓜ️ hello@magdalenazapadka.com
🌐 www.magdalenazapadka.com
Trening Mentalny | Odporność Psychiczna | Psychologia Sportu i Mistrzostwa | Wewnętrzna Siła | Emocje | Rozwój Osobisty | Style Myślenia FRIS | Przywództwo | Leadership | Zarządzanie Ludźmi | Emocje | Sukces | Rozwój Potencjału | Ambicja | Biohacking | Life Coaching | Motywacja | Presja | Stres | Perfekcjonizm | Komunikacja | Współpraca Zespołowa | Osiąganie Niezwykłych Celów | Mindset | MTQ Family Group – MTQ48 MTQ48 PLUS MTQ48 SPORT | Trener | Mentor | Szkoleniowiec | Coach | CEO | Lider
